2016'da emeklilik fonları enflasyonun 2.5 puan üzerinde getiri sağlarken, sistemin kurulduğu 2003 yılından bu yana bireysel emeklilikte kalanlar bugün birikimlerine yüzde 333 getiri aldı. Enflasyonla mukayese edildiğinde ise reel getiri yüzde 152 oldu. 2016'da emeklilik fonları yüzde 11 getiri sağlarken, Bireysel Emeklilik Sisteminin (BES) uygulamaya girdiği 2003 yılında bu yana fonların getirisi, yüzde 333 oldu. 2016 yılında enflasyonun yüzde 8.5 olduğu hesaba katıldığında, BES yatırımcısı, yüzde 2.5 reel getiri elde etti. 2004 yılından 2016 yılına kadar enflasyondaki artış hızı yüzde 181 olurken, 13 yıldır sistemde kalan katılımcı enflasyonun 152 puan üzerinde getiri sağladı. İş Portföy Genel Müdürü Tevfik Eraslan, geçen sene, yabancı para cinsi varlıklara yatırım yapan fonların ön plana çıktığını, getiri açısından bu tip fonları hisse senedi ve esnek fonların takip ettiğini söyledi. Eraslan, kamu iç borçlanma araçlarına yatırım yapan fonların getirilerinin enflasyon düzeyinde olduğunu kaydetti. SONUÇLAR İYİ Ak Portföy Genel Müdürü Dr. Alp Keler, son 3 yılda emeklilik fonlarının ortalama yüzde 29.2 getiri sağladığını, aynı dönemde enflasyonun yüzde 27.7 olduğunu belirterek, 3 yılda enflasyonun 1.5 puan üzerinde getiri sağlandığını söyledi. Son 5 yılda ise fonların ortalama getirisinin yüzde 49.9, enflasyonun ise yüzde 45.7 olduğunu ifade eden Keler, şunları söyledi: "Son 5 yılda enflasyonun 4 puan üzerinde getiri sağlanmış. 10 yıla bakıldığında ise farklar açılıyor. 10 yılda BES'in getirisi yüzde 155, enflasyon ise yüzde 117 olmuş, yani yüzde 38'lik getiri var. Burada bir analiz daha yapmak lazım, yaklaşık 13 yıllık dönemi inceledik; 2003'ten 2016'ya kadar olan dönemde 9 yıl enflasyonun üzerinde getiri söz konusu. 4 yılda ise getiri enflasyonun altında kalmış. Bu yıllar; 2008, 2011, 2013 ve 2015 yılları. 2008 dünya piyasalarının sıkıntılı olduğu, 2011 de Avrupa'nın sıkıntılı olduğu yıllar. Bunlar bizi etkiliyor, çünkü biz, hisse senedine, hazine bonosuna yatırım yapıyoruz. Ama uzun dönemli bakıldığında emeklilik fonları tatminkar bir getiriyi hep sağlamış." MEVDUATIN ÜZERİNDE Garanti Portföy Genel Müdürü Mahmut Kaya, geçen yıl getirilerin, enflasyonun ve kısmen de banka mevduat getirilerinin üzerinde kaldığını belirterek, "2016'da en iyi getiri sağlayan fonlar, altın ve döviz cinsi yatırım yapan fonlar oldu. Bunu, hisse senedi fonları ve esnek fonlar izledi. Net fon getirilerini mevduat ve enflasyon ile kıyasladığımızda, sektördeki tüm fonların yaklaşık yüzde 70'i enflasyon üzeri, yarısının ise mevduat üzeri net getiri sağladığını görüyoruz" dedi. Mahmut Kaya, sistemde 13 yıl kalan yatırımcının getirisinin enflasyon ve döviz getirisinin oldukça üzerinde seyrettiğini vurgulayarak, şunları söyledi: "En yüksek getiri ise her zaman uzun vadeli yatırım için önerdiğimiz hisse senedi fonlarında gerçekleşti. Özellikle hisse senedi emeklilik fonlarının performansının BIST100 endeksinden daha yüksek olması, doğrudan hisse senedi yerine fonlara yatırım yapmanın avantajını net bir şekilde gösteriyor. Buna, ilk yıllardaki vergi avantajı ve 2013'den bu yana yürürlükte olan yüzde 25 devlet katkısı uygulamasını eklediğimizde, emeklilik fonlarının yatırımcılar açısından cazip bir yatırım aracı olduğunu görüyoruz." İYİ YÖNETİLİRSE GETİRİLER ARTAR AK Portföy Genel Müdürü Dr. Alp Keler, BES'in uzun vadeli yatırım ve tasarruf aracı olduğunu belirterek, şunları söyledi: "Bugün yatırımcılarımız başlangıçta bir dağılım yapıyorlar ve bu dağılımı yüzde 90-95 oranında değiştirmiyorlar. Değiştirmeleri için portföy yönetim şirketinin daha fazla sürecin içine doğru girmesi gerekiyor. Şu anda portföy yönetim şirketlerinin rolü, fonların yönetimi üzerine, ama fonların yönetim dışında tepede o planların yönetilmesi gerekiyor. Mesela 2016'da, altın gibi farklı varlık sınıfları ön plana çıktı. 2017'de daha farklı varlık sınıfları ortaya çıkacak. Her sene dönemsel olarak değişen varlık sınıfları var. Bunların da çok kısa hareketlerle değil ama uzun dönemde yönetilmesi gerekiyor. Yönetilirse sistemin getirileri artar. Ayrıca sistemin getirilerinin artması için yeni ürünlerin da ortaya çıkması lazım." YATIRIM DANIŞMANLIĞINA GEÇİLMELİ İŞ Portföy Genel Müdürü Tevfik Eraslan, emeklilik fonlarının getirilerine yönelik eleştirileri değerlendirerek, piyasalardaki yüksek oynaklık düzeyinin eleştirilerde payının olduğunu söyledi. Getirilerin yüksek olduğu yıllarda eleştiriler olmadığını ama övgü de almadıklarını, ancak finansal piyasaların sıkıntılı dönemlerinde eleştirilerin arttığını belirten Eraslan, şunları söyledi: "2004 yılından bu yana sistem, katılımcılarına ortalamada yüzde 333 getiri ile enflasyonun 152 puan üzerinde getiri sağlamıştır. Sistem, katılımcılara senede 6 kez emeklilik planı yani, varlık dağılımı, değişikliği yapma hakkı vermektedir. Fakat bu mekanizma etkin bir şekilde kullanılmamaktadır. Sistemin ortalama başarısının artırılması amacıyla yatırım danışmanlığı sisteminin hızla kurulması fayda sağlayacaktır." ÖNERİM ESNEK FONLARA YATIRIM YAPILMASI GARANTİ Portföy Genel Müdürü Mahmut Kaya, emeklilik fonlarının çok önemli oranda Türkiye'deki mali piyasalarda işlem gören yatırım araçlarına yatırım yaptığını, dönemsel olarak bu yatırım araçlarının getirilerinin değişkenlik gösterdiğini belirterek, şunları söyledi: "Bu durum kaçınılmaz olarak emeklilik fon getirilerini de etkilemektedir. Şikayetlerin arkasında büyük ölçüde bu zor dönemlerde ortaya çıkan düşük fon getirilerinin olduğunu düşünüyorum. Bu noktada fon yatırımcılarına iki önerim olabilir. Birincisi, yatırımcıların piyasalardaki gelişmeleri mümkün olduğunca takip ederek gerektiğinde fon değişikliğine gitmelerini tavsiye ediyorum. Bu noktada önerim, yatırımcıların, işi uzmanlarına bırakarak esnek yapıdaki fonları tercih etmeleridir. İkinci tavsiyem ise yatırımcıların emeklilik fonlarını uzun vadeli bir tasarruf aracı olarak görmeleridir." AK PORTFÖY'ÜN BRIC FONU YÜKSEK GETİRİ VERDİ Ak Portföy BRIC Ülkeleri Yabancı Hisse Senedi Fonu, Türkiye'deki tüm yatırım fonları arasında, yüzde 46.1 getiri ile 2016'nın şampiyonu oldu. Fon, 2016'da öne çıkan Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin hisse senedi piyasalarına tek işlemle yatırım yapılmasını sağlıyor. 2016'da Türkiye'de her bankadan alım satımı yapılabilen 300'e yakın (TEFAS) yatırım fonu arasında en iyi getiri sağlayan 10 fonun 3'ü de Ak Portföy'e ait. Ak Portföy'den yapılan açıklamada, tasarruf sahiplerine Türkiye'deki tüm bankalardan ulaşabilecekleri çok geniş seçenekler sunulduğu belirtilerek, "Değerli madenlerden özel sektör tahvillerine, çeşitli temalardaki yurtiçi hisse senetlerinden ABD, Avrupa, Asya piyasalarına yatırım yapan ürünlere ve faizsiz getiri sağlayan enstrümanlara kadar en geniş yatırım evrenine sahibiz. Bu dev yatırım evreni ile varlık çeşitlendirme konusunda tasarruf sahibinin alternatiflerini arttıyoruz" dendi.