Banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) ticari hayatımıza 13 Temmuz 1956 gün ve 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu kapsamında dâhil olmuştur. Kısaca BSMV bankalar tarafından yapılan birçok işlemde alınan bir vergi türüdür. Bu işlemlere kullanılan kredilerde dâhil olmaktadır. BSMV oranı kredi işlemlerinde % 5 olarak uygulanmaktadır. Basit bir örnek ile kullanılan 100.000 TL’lik krediye ait 20.000 TL’lik faiz geri ödemesine ilişkin ödenecek BSMV tutarı ise 1.000 TL’ye tekabül etmektedir.
29 Mart 2016 gün ve 29668 sayılı resmi gazetede yayınlanan Gider Vergileri Genel Tebliği (Seri No.: 90) ile sanayi sicil kanununa göre sanayi sicil belgesine haiz sanayi işletmelerinin imalat sanayinde kullanmak üzere tedarik edecekleri kullanılmamış (sıfır, yeni) makine teçhizat alımlarına ilişkin kullanacakları krediler BSMV’den istisna hale getirilmiştir.
Tabii ki istisnadan faydalanmanın şartları vardır. Kısaca bunlardan bahsedelim. Öncelikle alınacak makine teçhizat kullanılmamış (yeni, sıfır) ve sanayi sicil belgesi kapsamında tedarik edilen kapasite raporunda yer alması gerekmektedir. Sanayi işletmesinin faaliyet konusu bakımından imalat için gerekli olan ve ayrılmaz nitelik taşıyan ilgili odalar tarafından tescil edilen iş makinaları da kapsama dâhildir. Bunun yanında teknik olarak teslimi bütün olarak yapılması mümkün olmayan ve işletmede kurulum montajı yapılacak makine teçhizat kapsama dâhildir. Fakat makine teçhizatın ayrılmaz parçası niteliğinde olmayan yedek parçalar makine teçhizatla birlikte alınmış olmasalar dahi kapsama dâhil değillerdir.
Yukarıda yer alan kapsama dâhil ve dâhil olmayan işlemlerin daha net anlaşılması için tebliğde yer alan örneklere yer vererek konuyu anlaşılır hale getirmek isteriz. Örnek – 1;Tekstil ürünleri imalatı alanında faaliyet gösteren bir sanayi işletmesinin imalat konusu ile doğrudan ilgisi bulunan ve işletmenin imalat bölümünde kullanılmak üzere alınan örgü makinasının finansmanı için kullanılan kredi dolayısıyla istisnadan faydalanılabilecek; ancak, aynı işletmede kullanılmak üzere ısınma sistemine ilişkin alınan kalorifer tesisatının finansmanı için kullanılan kredi dolayısıyla istisnadan faydalanılamayacaktır. Örnek – 2;Madencilik alanında faaliyette bulunan bir işletmenin madencilik faaliyetiyle doğrudan ilgisi bulunan ve ilgili oda tarafından tescil edilen iş makinesi mahiyetindeki taşıt alımı için kullanılan kredi dolayısıyla istisnadan faydalanılabilecek; ancak, aynı işletme tarafından çıkarılan madenin taşınmasında kullanılan trafik tescilli ve plakalı kamyonun alımına ilişkin kullanılan kredi dolayısıyla istisnadan faydalanılamayacaktır. Örnek – 3;Metal sanayi alanında faaliyette bulunan bir sanayi işletmesince alınan torna makinasının finansmanı için kullanılan kredi dolayısıyla istisnadan faydalanılabilecek; ancak, söz konusu makinenin belli periyotlarla değişimi gereken yedek parçalarının ve aksesuarlarının alımı için kullanılan kredi dolayısıyla istisnadan faydalanılamayacaktır.
Yeni kurulan ve henüz sanayi sicil belgesi alamamış olan imalat işletmeleri üretimde kullanmak üzere tedarik edecekleri makine teçhizat için kullanacakları kredilerde de BSMV istisnasından faydalanabileceklerdir. Sanayi sicil belgesi ve alınan makine teçhizatı kapsayan kapasite raporunun tedarik edilmesine müteakiben kredinin kapatılmasından önce ve kredi kullanım tarihinden en fazla dört ay içinde ibraz etmek zorundadırlar.
İstisnadan faydalanmak isteyen sanayi işletmeleri sanayi sicil belgeleri, makine teçhizata ilişkin proforma fatura veya kredi kullanım tarihinden önceki yedi gün içinde düzenlenmiş satış faturası suretiyle kredi kullanacağı finans kuruluşuna başvuru yapacaktır. İstisnadan faydalanılarak kullanılan kredi kapsamında alınan makine teçhizatın işletme aktifine kaydedildiğini gösteren yasal defter kayıtları ile proforma fatura kullanılmış ise asıl satış fatura suretlerinin kredi kullanım tarihinden itibaren bir ay içinde ibraz edilmesi zorunludur. İstisna kapsamında kullanılan kredilere ilişkin gerek başvuru işlemlerinde gerek kredi kullanım sürecinde gerekse de kredi kullanım sonrası ilgili evrak ve belgeleri ibraz etmeyen işletmelere kredi kullanım tarihinden itibaren zamanında alınamayan vergi, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi yasal faizler ile birlikte geri alınacaktır.
Sonuç olarak gerek yeni kurulan gerekse de mevcut sanayi işletmeleri için söz konusu istisnanın azımsanamayacak bir ayrıcalık olduğuna inanıyoruz. Hele hele kâr marjlarının gerilediği, maliyetlerin arttığı ve dünya ekonomisin dar boğazda olduğu bugünlerde cazip bir fırsat olduğu aşikârdır. Bunun için sanayi işletmeleri imalat kapsamında kullanılmamış (sıfır, yeni) makine teçhizat alımı planlıyor ve bunu da kredi ile finanse etmeyi düşünüyorlarsa kaçırılmayacak bir fırsat olarak görüyoruz. Tabii ki bunun için yukarıda yer alan şartlara haiz olunması şarttır. Aksi takdirdeistisna kapsamında yer alan tüm vergileri yasal faiz ve cezaları ile birlikte geri ödemek zorunda kalacağınızı da hatırlatmak isteriz.
Murat Sayar/S.M.Mali Müşavir
Asist Denetim Danışmanlık S.M.Mali Müşavirlik Ltd.Şti.
www.asistdenetim.com.tr/[email protected]
